Ahiret hayatı on dört devreye ayrılır

Bunlar;

1. Kabir hayatı,
2. Sur’a üfürülüş,
3. Kıyametin kopması,
4. Yeniden diriliş,
5. Haşir olma,
6. Amel defterinin verilmesi,
7. Hesap,
8. Mizan,
9. Kevser Havuzu,
10. Sırat,
11. Şefaat,
12. A’raf,
13. Cehennem,
14. Cennet.

1. Kabir / Berzah Hayatı

Âyet meali:

“Sonra onu öldürür ve kabre koyar; sonra onu dilediği bir vakitte yeniden diriltir.” (Abese, 80/21-22)

İnsanların dünyadaki ölümlerinden sonra, kıyâmet kopup yeniden diriltilmeleri anına kadar devam eden devreye, kabir hayatı adı verilir. Bu hayata, dünya hayatı ile âhiret hayatı arasında bir geçiş dönemini ifade etmesi nedeni ile “berzah hayatı veya berzah âlemi” de denilmiştir. Berzah, iki şey arasındaki engel, mânia ve perde anlamlarına gelir.

Bir insanın kabir hayatı yaşaması için, onun bedeninin mutlaka mezara konulması gerekmez. Ölen kişi ister mezara konulsun, ister vahşi hayvanlar tarafından yensin, isterse denizde balıklara yem olsun, isterse yakılıp kül olsun, onun ölümü ile kabir hayatı başlar. Kabrin, “makber / kazılmış mezar” manasını çağrıştırması nedeni ile yanlış anlaşılmaları önlemek için, bu hayatı “berzah hayatı” diye ifade etmek belki daha doğru olur.

Peygamberimiz Hz. Muhammed (asm) bir hadisinde kabir hayatını “âhiret duraklarının ilki” olarak nitelendirmektedir. (Tirmizî, Zühd, 5) Peygamberimiz Hz. Muhammed (asm) başka bir hadisinde: “Kabir ya Cennet bahçelerinden bir bahçedir veya Cehennem çukurlarından bir çukurdur.” (Tirmizî, Kıyâmet, 26), buyurarak, kabir hayatında azap ya da mükâfatın olacağını bildirmiştir.

Yine başka bir hadisinde; “İnsan öldükten sonra kabre konulunca Münker ve Nekir adında iki melek kendisine gelerek ‘Rabbin kimdir? Peygamberin kimdir? Dinin nedir?..’ diye sorular sorarlar. Mü’min bu sorulara rahatça cevap verir. Kâfir ise cevap veremez ve kabir azabı görür.” (bk. Tirmizî, Cenâiz, 70) diyerek kıyamete kadar sürüp gidecek olan bu hayatı anlatmıştır.

2. Sûr ve Sûra Üfürülüş

Sûr, kıyâmetin kopuşunu başlatmak ve kıyâmet koptuktan sonra, bütün insanların mahşer yerinde toplanmak üzere dirilmelerini sağlamak için, melek İsrâfil (a.s) tarafından üfürülen bir borudur. Kur’ân âyetlerinin bildirdiğine göre, İsrâfil (a.s) Sûr’a iki defa üfürecektir. İlk üfürüşte, Allah’ın diledikleri hariç, yerde ve göklerde olan her şey dehşetinden sarsılacak ve ölecek ve kıyâmet kopacaktır. İkinci üfürüşte, her şey diriltilecek ve mahşer yerinde toplanmak üzere Rablerine doğru koşacaklardır. Bu konudaki âyetlerden birisini örnek verelim:

“Sûr’a üflenince, insanlar kabirlerinden Rablerine koşarak çıkarlar.” (Yâsîn, 36/51)

Âyet meali: